پاسخگویی نظام سلامت در حوزه خدمات سرپایی در مناطق برخوردار و کمتر برخوردار شهر مشهد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدارک پزشکی و فناوری اطلاعات سلامت دانشکده علوم پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد

2 استادیار مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، گروه بهداشت و مدیریت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد،مشهد، ایران

3 مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، گروه بهداشت و مدیریت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد،مشهد، ایران

4 مرکز تحقیقات راهبردی سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

5 گروه طب چینی، دانشکده طب سنتی و مکمل، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

هدف:
خدمات سرپایی بخش قابل توجهی از نظام ارائه خدمات سلامت را شامل می‌شود. تسلط بخش غیردولتی در ارائه این خدمات در کنار نقش تولیتی دولت، اهمیت پایش جنبه‌های غیربالینی کیفیت این خدمات را نشان می‌دهد. هدف از این تحقیق، بررسی میزان پاسخگویی نظام سلامت در حوزه خدمات سرپایی در مناطق منتخب شهر مشهد بوده است.
روش بررسی:
این مطالعه توصیفی- کاربردی و از نوع مقطعی بود. نمونه مورد بررسی شامل 889 خانوار ساکن در دو منطقه برخوردار و کمتر برخوردار شهر مشهد بود که به روشنمونه‌گیری ترکیبی و در سال 1393 انتخاب شدند. ابزار مطالعه، پرسشنامه سه بخشی سازمان جهانی بهداشت بود که روایی و پایایی آن قبلا تائید شده بود. داده‌ها با استفاده از شاخصهای توصیفی و استنباطی آماری در نرم افزارSPSS  تحلیل گردید.
یافته‌ها:
یافته‌های این مطالعه نشان داد که به طور کلی بیش از 60% افراد، پاسخگویی خدمات سرپایی را در حوزه های مختلف خوب گزارش دادند. سطح پاسخگویی در حوزه محرمانگی بالاتر و در حوزه کیفیت امکانات رفاهی محل ارائه خدمت، پایین‌تر از سایر حوزه‌ها بوده است. همچنین سطح پاسخگویی از نظر ساکنان منطقه برخوردار بیشتر از منطقه کمتر برخوردار گزارش شده بود.
نتیجه‌گیری:
پاسخگویی نظام سلامت هدفی است که در صورت وجود یک تولیت خوب در نظام سلامت محقق می شود. از آنجا که اکثر نهادهای ارائه‌دهنده خدمات سرپایی خارج از تصدی وزارت بهداشت به عنوان تولیت نظام سلامت است، لذا ایجاد مکانیسمهای مناسب برای پایش میزان تحقق این هدف ضروری به نظر می رسد. 

کلیدواژه‌ها


  1. Mosaddegh Rad AM, textbook of specialized hospital organization and management. Dibagaran-e- Tehran 2006; 1:  295. [Persian]
  2. Sadghiani A. textbook of Hospital Organization and Management. Jahan rayaneh. Tehran; 1: 1999: 295.[Persian]
  3. Ansari H, Ebadi Fard Azar F. Principles of Hospital Administration and Planning,Tehran, Medical University of Iran Publication, Iran;1998. [In Persian].
  4. Maleki m, karimi sh. Review of factors affecting hospital stay in Australia using the delphi technique, Journal of Iran University of Medical Sciences 2001; 9: 12-19. [Persian]
  5. Ainparast A. Estimated waiting time for outpatients and factors in the Orthopedic clinics of hospitals affiliated to Tehran university of medical sciences [MS.c Thesis].Tehran university of medical sciences; 2000. [Persian]
  6.  Fazaeli S, Ahmadi M, Rashidian A, Sadoughi F. A Framework of a Health System Responsiveness Assessment Information System for Iran. Iranian Red Crescent medical journal 2014; 16(6). [Persian]
  7.  Nicole B, Valentine, de Silva A, Kei Kawabata, Charles Darby, J.L. C, et al. Health System Responsiveness: Concepts, Domains and Operationalization. In "Murray CJL, Evans DB Health System Performance Assessment (Debates, Methods and Empiricism)". geneva: World Health Organization; 2003: 573-596.
  8. Keating NL, Green DC, Kao AC, Gazmararian JA, Wu VY, Cleary PD. How are patients' specific ambulatory care experiences related to trust, satisfaction, and considering changing physicians? Journal of General Internal Medicine 2002; 17(1): 29-39.
  9. Wensing M, Elwyn G. Methods for incorporating patients' views in health care. Bmj 2003; 326(7394): 877-9.
  10. Rashidian A, Kavosi Z, Majdzadeh R, Pourreza A, Pourmalek F, Arab M, et al. Assessing health system responsiveness: a household survey in 17th district of tehran. Iran Red Crescent Medical journal 2011; 13(5): 302-8.
  11. Karami-Tanha F, Moradi-Lakeh M, Fallah-Abadi H, Nojomi M. Health System Responsiveness for Care of Patients with Heart Failure: Evidence form a University Hospital. Archives of Iranian medicine 2014; 17(11): 36-40.
  12. Leddy Km, Kaldenberg Do, Becker Bw. Timeliness in ambulatory care treatment: an examination of patient satisfaction and wait times in medical practices and outpatient test and treatment facilities. The Journal of ambulatory care management 2003; 26(2): 138-49.
  13. Rezaei F, Askari HA. Checking the relationship between physicians' communication skills and outpatients' satisfaction in the clinics of Isfahan Al-Zahra(S) Hospital in 2011. Journal of education and health promotion 2014; 3: 105.
  14. Farmahini Farahani M, Shamsikhani S, Sajadi Hezaveh M. Patient satisfaction with nursing and medical care in hospitals affiliated to Arak University of medical sciences in 2009. Nursing and midwifery studies 2014; 3(3): e14022.
  15. Jafari Kelarijani SE, Jamshidi R, Heidarian AR, Khorshidi M. Evaluation of factors influencing patient satisfaction in social security hospitals in Mazandaran province, North of Iran. Caspian journal of internal medicine 2014; 5(4): 232-4.
  16. Fazaeli S, Ahmadi M, Rashidian A, Sadoughi F. A Framework of a Health System Responsiveness Assessment Information System for Iran. Iranian Red Crescent medical journal 2014; 16(6):10-14.
  17.  Nicole B, Valentine, de Silva A, Kei Kawabata, Charles Darby, J.L. C, et al. Health System Responsiveness: Concepts, Domains and Operationalization. in "Murray CJL, Evans DB Health System Performance Assessment (Debates, Methods and Empiricism)". geneva: World Health Organization; 2003:chapter 43:573.
  18. yousefi, A. A reflection on the social boundaries of urban space Mashhad, Mashhad, position Classification. Journal of Social Sciences 2010; 6(2): 61-91.
  19. Asghari S, Malekafzali H, Holakouie Naieni K, Majdzadeh R, Soleimani F, Amirsalari S. Health service utilization by mentally handicapped children and factors affecting it. Journal of School of Public Health and Institute of Public Health Research. [MS.c Thesis] 2007; 5(1): 29-37. [Persian]
  20.  Yousefi M, Assari Arani A, Sahabi B, Kazemnejad A, Fazaeli S. Household Health Costs: Direct, Indirect And Intangible. Iranian Journal of Public Health 2014; 43(2): 202-9. [Persian]
  21.  Kowal P, Naidoo N, Williams S.R, Chatterji S. Performance of the health system inChina and Asia as measured by responsiveness. Health 2011; 3(10): 638-48.
  22. Khamseh M.E., Aghili R., Baradaran H.R., Arabi A. Article Title: Patients satisfaction of medical care delivered in outpatient clinics of endocrinology and metabolism in Tehran, Iran.  January 2007;6(1): 71-74 .[Persian]
  23.  Quintana JM, Gonzalez N, Bilbao A, Aizpuru F, Escobar A, Esteban C. Predictors of patient satisfaction with hospital health care. BMC Health Services Research 2006; 6: 1-9.
  24. Jaipaul CK, Rosenthal GE. Are older patients more satisfied with hospital care than younger patients? J Gen Intern Med 2003; 18(1): 23-30.
  25. OrtizJ. Inequality in Responsiveness: Population Surveys from 16 OECD Countries. in "Murray CJL, Evans DB Health System Performance Assessment (Debates, Methods and Empiricism)". geneva: World Health Organization; 2003: 653 - 663.
  26. Ebrahimipour H, Najjar AV, Jahani AK, Pourtaleb A, Javadi M, Rezazadeh A, et al. Health system responsiveness: a case study of general hospitals in Iran. International journal of health policy and management 2013; 1(1): 85.
  27. Yazdi NA, Tavafian SS, Emadzadeh A, Kazemnejad A, Ghofranipour F. Communication training and patient satisfaction: A randomized trial study from Mashhad, Iran. Patient preference and adherence 2008; 2: 137-142.
  28. Saadati Z. Satisfaction of clients referring to emergency wards of a teaching hospital in Mashhad city 2006; 16(25): 40 - 47.
  29. Üstün TB, et al. WHO Multi-country Survey Study on Health and Responsiveness 2000–2001. In "Murray CJL, Evans DB Health System Performance Assessment (Debates, Methods and Empiricism)". Geneva: World Health Organization; 2003: chapter44.