بررسی ارتباط بیان دستوری و نظریۀ ذهن در کودکان دارای اُتیسم با عملکرد بالا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار زبان شناسی، پژوهشکده زبان شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران

چکیده

هدف:
در در سال­های اخیر علاقۀ فزاینده­ای به بررسی رابطه بین زبان و نظریه ذهن در کودکان دارای اُتیسم به وجود آمده اما با وجود مطالعات انجام شده، هنوز ماهیت این رابطه به درستی مشخص نشده است و یافته های تحقیقات دربارۀ جهت اثر و مؤثرترین عنصر زبانی دخیل در نظریۀ ذهن این کودکان متفاوت بوده است. با توجه به انجام نشدن این مطالعه در زبان فارسی، هدف پژوهش حاضر بررسی رابطۀ بیان انواع ساخت­های دستوری زبان فارسی و نظریۀ ذهن در  کودکان فارسی­ زبان دارای اُتیسم است.
روش بررسی:
در این مطالعه، داده ­های پژوهش از 10 کودک دارای اُتیسم و 20 کودک طبیعی (10 همتای سنی و 10 همتای زبانی) جمع ­آوری شد. پس از اینکه کودکان اُتیسم با عملکرد بالا با آزمون غربالگری و تشخیصی اُتیسم تشخیص داده شدند، بیان ساختارهای مختلف دستوری و توانایی نظریۀ ذهن به ترتیب با استفاده از آزمون بیان دستور و آزمون نظریۀ ذهن بررسی شد و همبستگی داده ­ها با نرم ­افزار آماری SPSS نسخۀ 20 تحلیل شد.
یافته ­ها:
نتایج پژوهش نشان داد در گروه همتای سنی بین امتیاز مربوط به آزمون نظریه ذهن سطح سوم با هریک از امتیازات مربوط به تعداد ساخت درست بیانی و تعداد گویه­های درست بیانی در آزمون بیانی دستور زبان همبستگی معناداری وجود داشت، اما در گروه همتای زبانی و اُتیسم همبستگی معناداری وجود نداشت. برای بررسی دقیق­تر این ارتباط در کودکان دارای اُتیسم، همبستگی انواع ساخت­های دستوری به صورت مجزا با نظریۀ ذهن بررسی شد و نتایج نشان داد بین ساخت­های مربوط به بند موصولی قیدی، شناسه فعل و آزمون نظریۀ ذهن سطح دوم و نظریۀ ذهن کلی همبستگی معناداری وجود دارد.
نتیجه­ گیری:
بنابراین برای نتیجه­ گیری دربارۀ ارتباط زبان و نظریۀ ذهن در کودکان دارای اُتیسم، بررسی ساختارهای مختلف دستوری به صورت مجزا ضروری است و علاوه بر این، در درمان جنبه ­های شناختی آنها (رشد نظریۀ ذهن)، باید به ساخت­های دستوری همچون موصول­ها و نشانه ­های افعال، توجهی جدی داشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. Baron-Cohen S, Scott FJ, Carrie Allison C, Williams J, Bolton P, Matthews FE, Brayne C. Prevalence of autism-spectrum conditions: UK school-based population study. British Journal of Psychiatry 2009; 194(6): 500-9.
  2.  Frith U, Happe F, & Siddons F. Autism and theory of mind in everyday life. Social Development 1994; 3(2): 108-124.
  3.  Mathersul D, McDonald S, & Rushby, J. A. Understanding advanced theory of mind and empathy in high-functioning adults with autism spectrum disorder. Journal of Clinical and Experimental Neuropsychology 2013; 35(6): 655-668.
  4.  Sheinkop FSJ. Hot Topics in Autism: Cognitive Deficits, Cognitive Style, and Joint Attention Dysfunction. Medicin and Health/ Rhode Island 2005; 88 (5): 152-153.
  5.  Dennett DC. Beliefs about beliefs. In Behavioural and Brain Sciences 1978; 1(4): 568-570.
  6.  Tager-Flusberg, H. Evaluating the theory-of-mind hypothesis of autism. Current Directions in Psychological Science, 2007; 16(6); 311-316.
  7.  Vesterinen JT. The TOM Storybooks as a tool of studying children's Theory of mind in finland. Master’s thesis of psychology, University of Jyvaskyla. 2008.
  8.  Ghamarani A, Alborzi S, Khayer M, Validity and Reliability of the theory of mind test (TOM TEST) for use in Iran. Journal of Psychology 2010; 10(2): 181-199.
  9.  Astington J, Jenkins J. A longitudinal study of the relationbetween language and theory-of-mind development. Developmental psychology 1999; 35(5): 1311-1320.
  10.  ager-Flusberg H, and R Joseph. How language facilitates the acquisition of false-belief understanding in children with autism. In Why Language Matters for Theory of Mind. J. Astington and J. Baird. Oxford, Oxford University Press 2005; 298-318.
  11. Smith N, Hermelin B, Tsimpli, I. Dissociation of social affect and theory of mind in a case of Asperger syndrome. UCL Working Papers in Linguistics 2003; 15(1): 303-322.
  12.  Fisher, N., & Happe, F. A training study of theory of mind and executive function in children with autistic spectrum disorders. Journal of Autism and Developmental Disorders 2005; 35(1): 757-771.
  13. Schick B, de Villiers P, de Villiers J, Hoffmeister R. Language and theory of mind: a study of deaf children. Child Developmental, 2007; 78(2): 376-96.
  14. Lind SE, Bowler DM. Language and theory of mind in autism spectrum disorder: the relationship between complement syntax and false belief task Performance. Journal of Autismand Developmental Disorders 2009; 39(6): 929-3716.
  15.  Paynter J, Peterson C. Language and TOM development in autism versus Asperger syndrome: contrasting influences of syntactic versus lexical /semantic maturity. Research in Autism Spectrum Disorders 2010; 4(3):377-85.
  16. Mansuri, M, Chalabianloo GH R, Maleki Rad AA, Mosaded AA. The comparison of factors affecting the theory of mind development in autistic and normal children. Arak Medical University Journal 2011; 13(53): 115-125. [Persian]
  17.  Heidari T, Sfahmive A, Framarzi S. The Comparison Theory of Mind Dimension in Autism Children and Normal Children Isfahan City .Knowledge and research in Applied psychology 2011; 12 (45): 64-70. [Persian]
  18.  Arefi M, GhaeniHesaroye M, Ebrahimpour F. Comparing the Ability of the Theory of Mind between Deaf and Hearing 9-11 Years Old Children. Knowledge & Research in Applied Psychology 2013, 14(1): 63-71. [Persian]
  19. Ahmadi S J, Safari T, Hemmatian M, &KhaliliZ. The psychometric properties of Gilliam Autism Rating Scale. (GARS).Researches of Cognitive and Behavioral Sciences 2011; 1(1): 87-104. [Persian]
  20. Kasechi M. Validity and reliability of Persian version of Autism spectrum screening questionnaire. University of Social Welfare and Rehabilitation 2010; 41 (2): 206-22. [Persian]
  21. Haresabadi F, Shirazi TH, Ebadi A, Kazemi MD. Design and validation of a Photographic Expressive Persian Grammar Test for children aged 4–6 years. Journal of Child Language and Teaching therapy 2016; 32(2):193-204.