مقایسه کیفیت اخذ رضایت آگاهانه در بیماران آنژیوگرافی در بیمارستان ‌های منتخب شهر مشهد از دیدگاه ‏بیماران و پزشکان ‏

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مدارک پزشکی و فناوری اطلاعات سلامت، دانشکده علوم پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ‏مشهد ، ایران

2 استادیار گروه مدارک پزشکی و فناوری اطلاعات سلامت، دانشکده علوم پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد ، ایران

3 استادیار گروه آمار زیستی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

4 دانشیار گروه علوم مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشکده بهداشت، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم ‏پزشکی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

هدف:
اخذرضایت آگاهانه از بیماران که اساس اخلاق پزشکی و اساسی ‌ترین حقوق بیماران است، مستلزم رعایت شروطی است. هدف این مطالعه مقایسه کیفیت اخذ رضایت آگاهانه در بیماران بستری آنژیوگرافی در بیمارستان‌های منتخب شهرمشهد درسال 1398 از دیدگاه بیماران و پزشکان می ‌باشد.
روش بررسی:
این مطالعه از نوع توصیفی- مقطعی بود که با ترکیبی از روش های کمی و کیفی انجام شد. ابتدا با بررسی متون در پایگاه‌ های علمی معتبر شاخص ‌های کیفیت اخذ رضایت آگاهانه استخراج و پرسشنامه سنجش دیدگاه بیماران و پزشکان در این زمینه تدوین و روایی سنجی شد. سپس 10 نفر از پزشکانی که بیشترین آنژیوگرافی را در بیمارستان‌ های منتخب امام رضا(ع) و قائم (عج) داشتند، انتخاب و پرسشنامه خودارزیابی پزشکان را تکمیل نمودند. به ازای هر پزشک 30 بیمار آنژیوگرافی عروق کرونری ازهر پزشک به ‌صورت تصادفی انتخاب و پرسشنامه بیماران را تکمیل نمودند. داده ها در نرم‌افزار آماری  25 SPSS، تحلیل شد. از آزمون‌ های ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی مستقل وآنووا استفاده گردید. سطح معنی داری رابطه 0/05 در نظر گرفته شد.
یافته ‌ها :
پرسشنامه پزشکان با 11 سوال و 4 بعد و پرسشنامه بیماران با 22 سوال و 6 بعد تدوین گردید. پاسخ ها در هر سوال به صورت طیف لیکرت به صورت بسیار کم (1) تا بسیار زیاد (5) نمره دهی شد و میانگین امتیاز هر بعد تعیین گردید. در ارزیابی کیفیت اخذ رضایت آگاهانه بیشترین امتیاز از دیدگاه بیماران و پزشکان مربوط به بعد "تعامل پزشک و بیمار" بود. میانگین امتیاز داده ‌شده به ابعاد مشترک دو پرسشنامه در ارزیابی بیماران 2/94 و در خودارزیابی پزشکان 3/8 از 5 بود. بین سطح تحصیلات بیماران و ابعاد درک کردن و داوطلبانه بودن رابطه معنادار دیده شد (0/05≤p). اخذ رضایت آگاهانه قبل از روز بستری نزد پزشک معالج و بعد از ارائه توضیحات لازم توسط پزشک یا دستیار وی، کارگاه آموزش ارتباط مؤثر برای رزیدنت‌ ها و پزشکان و تشریح جنبه‌ های قانونی، شرعی، درمانی جهت اخذ رضایت آگاهانه صحیح در مطالعه دلفی مورد تاکید واقع شد.
نتیجه‌ گیری:
در همه ابعاد نمره ارزیابی بیماران کمتر از حد مطلوب و همچنین کمتر از نمره خودارزیابی پزشکان بوده است. با توجه به اهمیت آگاهانه بودن رضایت اخذ شده، پیشنهاد می ‌شود راهکارهای ارائه‌ شده در نحوه اخذ رضایت آن به کار گرفته شود.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. Ochieng J, Buwembo W, Munabi I, Ibingira C, et al. Informed consent in clinical practice: patients’ experiences and perspectives following surgery. BMC research notes 2015; 8(1): 765.
  2. Tekola F, Bull S, Farsides B, Newport MJ, et al. Impact of Social Stigma on the Process of Obtaining Informed Consent for Genetic Research on Podoconiosis: A Qualitative Study. BMC Med Ethics 2009; 10: 13..[Persian]
  3. Ashraf B, Tasnim N, Saaiq M. An audit of the knowledge and attitudes of doctors towards Surgical Informed Consent (SIC). International journal of health policy and management 2014; 3(6): 315. [Persian]
  4. Alam P, Iglesia CB. Informed consent for reconstructive pelvic surgery. Obstetrics and Gynecology Clinics 2016; 43(1): 131-139.
  5. Cawich SO, Barnett AT, Crandon IW, Drew SD, et al . From the patient’s perspective: is there a need to improve the quality of informed consent for surgeryin training hospitals? The Permanente Journal 2013; 17(4): 22.
  6. Sheikhtaheri A, Farzandipour M. Quality of informed consent process and factors affecting it among patients undergoing surgery, an empirical study in hospitals of Kashan, Iran. Hakim Research Journal 2010; 12(4): 33-41. [Persian]
  7. Taghaddosinejad F, Akhlaghi M, Yaghmaei A, Hojjati A. A survey on obtaining informed consent from patients admitted to shariati hospital (Tehran, Iran). Journal Of Medical  Council Of I.R.I 2008; 26(1): 42-49. [Persian]
  8. Spatz ES, Krumholz HM, Moulton BW. Informed Consent and the Reasonable-Patient Standard—Reply. Jama 2016; 316(9): 993-994.
  9. Sheikhtaheri A, Farzandipour M. Factors associated with quality of informed consent in patients admitted for surgery: an Iranian study. AJOB Primary Research 2010; 1(4): 9-16. [Persian]
  10. Vučemilo L, Borovečki A. Readability and content assessment of informed consent  forms for  medical procedures in Croatia. PloS one 2015; 10(9): e 0138017.
  11. Vohra H, Ledsham J, Vohra H, Patel R. Issues concerning consent in patients undergoing cardiac surgery—the need for patient-directed improvements: a UK perspective. Cardiovascular Surgery 2003; 11(1): 64-69.
  12.  Avrandi AH, Arbezin Zanjani AP, Baygmohammadi MT, Mousavi F, et al. To determine the level of awareness and attitude of residents of Imam Khomeini hospital of Tehran regarding informed consent  Jounral of Iranian Society Anaesthesiology and Intensive care   2019 ;  40(4) : 32 - 43
  13. Mirbagher Ajorpaz N, Heidari S, Ranjbar N, Afshar M. Assessment Rate of Being Conscious and Quality of Informed Consent Process in Inpatients Undergoing Surgery in Selected Hospitals of Isfahan in 2009. Qom Univ Med Sci J 2011; 5 (S1): 53-60.[Persian]
  14. Nemattolahi  M, Sakhdari  A. Amount of obtained informed consent from the hospitalized patient to selected hospitals in shiraz city. Health Information Management 2015: 6(40): 689-698. [Persian]
  15. Leclercq WK, Keulers BJ, Houterman S, Veerman M, et al . A survey of the current practice of the informed consent process in general surgery in the Netherlands. Patient safety in surgery 2013; 7(1): 4.
  16. Lukkarinen H, Hentinen M. Treatments of coronary artery disease improve quality of life in the long term. Nursing research 2006; 55(1): 26-33.
  17. Koohi  F, Salehnia H, Mohammadian HA. Trends in mortality from cardiovascular disease in Iran from 2006-2010; 2015. [Persian]
  18. Rosenstein G, Cafri C, Weinstein JM, Yeroslavtsev S, et al. Simple clinical risk stratification and the safety of ambulation two hours after 6 French diagnostic heart catheterization. The Journal of invasive cardiology 2004; 126-128. [Persian]
  19. Tahmasebi H, Hasani S, Akbarzadeh  H, Darvishi H. Trait anxiety and state anxiety before coronary angiography.Journal of  Family Health 20121(1): 41-46. [Persian]
  20. Rumberger J, Bell M, Feiring A, Marcus M, et al. Cardiac imaging. A companion to Braunwald’s heart disease. 1991.
  21. Dumont CJ, Keeling AW, Bourguignon C, Sarembock IJ, et al. Predictors of vascular complications post diagnostic cardiac catheterization and percutaneous coronary interventions. Dimensions of Critical Care Nursing 2006; 25(3): 137-142.
  22. Benvan G, SedghiSabet M, Baghaei M, Atrkar-e Roshan Z, et al  . Correlation between Blood Pressure and vascular complications after coronary artery angiography. Journal of Holistic Nursing and Midwifery 2016; 26(2): 9-18.
  23. McCaffrey R, Taylor N. Effective anxiety treatment prior to diagnostic cardiac catheterization. Holistic nursing practice 2005; 19(2): 70-73.
  24. Meysami V, Ebrahimnia M, Isfeedvajani MS, Khalagi K. Quality of receiving patient’s informed consent in the surgical wards of a military hospital in Tehran at 2016 and its improvement solutions. Journal of Military Medicine 2017; 19(5): 513-522. [Persian]
  25. Chima SC. Evaluating the quality of informed consent and contemporary clinical practices by medical doctors in South Africa: An empirical study. BMC medical ethics 2013; 14(S1): S3.
  26. Lee W-H, Kim I-S, Kong B-H, Kim S, et al. Probing the issue of informed consent in health care in Korea–Concept analysis and guideline development. Asian nursing research 2008; 2(2): 102-112.
  27. Schenker Y, Fernandez A, Sudore R, Schillinger D. Interventions to improve patient comprehension in informed consent for medical and surgical procedures: a systematic review. Medical Decision Making 2011; 31(1): 151-173.
  28. Farzianpour F. Evaluation of international standards of patient and family rights (PFR) from chief nurses’ point of view in hospitals of Iran. Pensee Journal 2014; 76(6): 70-79. [Persian]
  29. Cassileth BR, Zupkis RV, Sutton-Smith K, March V. Informed consent—why are its goals imperfectly realized? New England journal of medicine 1980; 302(16): 896-900.
  30. Dogan HH, Işik E, Vural E, Vehid H, et al. Quality and extent of informed consent for invasive procedures: a pilot study at the institutional level in Turkey. International Journal for Quality in Health Care 2014; 27(1): 46-51.
  31. Taghaddosinejad F, Akhlaghi M, Yaghmaei A, Hojjati A. A survey of obtaining informed consent and acquit from admitted patients in Emam Khomeini  hospital. Iranian Journal of Forensic Medicine 2008; 14(1): 12-17. [Persian]
  32. Mellado J. Autonomy, consent and responsibility. Part 1: Limitations of the principle of autonomy as a foundation of informed consent. Radiología (English Edition) 2016; 58(5): 343-351.
  33. Asghari F, Mirzazadeh A, Fotouhi A. Patients’ preferences for receiving clinical information and participating in decision-making in Iran. Journal of medical ethics 2008; 34(5): 348-352. [Persian]
  34. Asemani O, Shabani Abadeh M, Ebrahimi S. The Quality of Informed Consent from Inpatients' Viewpoint at Educational Hospitals of Shiraz University of Medical Sciences: A Qualitative Study. Medical Ethics and History of Medicine 2019; 12(1): 405-421. [Persian]

فصلنامه علمی- پژوهشی علوم پیراپزشکی وتوانبخشی
دوره 10، شماره 1
خرداد 1400
صفحه 58-70

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار