اثرات تابش امواج الکترومغناطیسی تلفن همراه بر عملکرد بافت‌ها و اندام‌های موجودات زنده: یک مقاله مروری

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

1 گروه رادیولوژی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران

2 باشگاه پژوهشی، کمیته تحقیقات دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران

3 انجمن علمی رادیولوژی شیراز، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران

4 دانشیار، گروه رادیولوژی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران

5 مرکز تحقیقات حفاظت در برابر پرتوهای یون ساز و غیریون ساز، گروه رادیولوژی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران

چکیده

هدف:
اهمیت و جایگاه تلفن ­های همراه در زندگی امروز بشر، بر کسی پوشیده نیست. با توجه به گسترش روز­­­­­افزون استفاده از آن­ ها در سنین مختلف از خردسال تا بزرگسال و افزایش مدت زمان قرارگیری گروه­ های مذکور در معرض امواج الکترومغناطیسی ناشی از آن‌ ها که عمدتا در محدوده 900-1800 مگاهرتز می‌ باشد، نگرانی ‌های عمده ‌ای در رابطه با اثرات سوء آن ‌ها در سال ‌های اخیر ایجاد شده است. با توجه به اهمیت موضوع هدف از این مطالعه مروری، بررسی اثرات ناشی از این امواج بر قسمت ­های مختلف بدن از قبیل مغز، قلب و سایر بافت ­ها می ­‌باشد.
روش بررسی:
مطالعه مروری حاضر با انتخاب کلید­­­واژه‌­ های مناسب و جستجوی مطالعات تجربی و کاربردی از پایگاه ‌های اطلاعاتی Pubmed وGoogle scholar انجام شد. در این مقاله اثرات امواج الکترومغناطیسی ساطع ­شده از تلفن همراه بر عملکرد مغزی، پارامتر­­های ارزیابی قلبی، اثرات آن ­ها بر بافت بیضه و پروستات در موش صحرایی نر، اثر بر جنبش، توان زیستی و یکپارچگی DNA اسپرم انسان و تغییرات جذب ریوی MIBI - TC99M‎ در موش صحرایی نر مورد بررسی قرار گرفته است.
یافته ‌ها:
تعداد 11 مقاله براساس معیارهای ورود به مطالعه از سال‌ های 2011 تا 2021 انتخاب شدند این مطالعات به طور عمده مطالعات تجربی بودند که به بررسی اثرات ناشی از امواج تلفن همراه بر عملکرد بافت‌ها و اندام‌های موجودات زنده می ‌پرداختند.
نتیجه ‌گیری:
مطالعات بررسی شده بیانگر این موضوع است که امواج الکترومغناطیسی ناشی از تلفن همراه بر مواردی چون دمای بافت مغزی، تراکم نورون و قطر هسته در سلول‌­ های عصبی هیپوکامپ موش، سطح بیان ژن در مغز موش، برخی فعالیت- ‌های مرتبط با مغز از قبیل پاسخ تجمعی، وابستگی و تعلق و میزان صدا در جوجه ­‌های در معرض تابش، پارامتر­های قلبی، آریتمی سینوسی، ساختار بافت بیضه و پروستات در موش صحرایی نر و همچنین جنبش، توان بقا و یکپارچگی DNA اسپرم انسان و جذب ریوی MIBI - TC99M‎ در موش ­های نر و فاکتورهای خونی موش ‌ها تاثیر می‌گذارد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. Mugunthan N, Shanmugasamy K, Anbalagan J, Rajanarayanan S, Meenachi S. Effects of long term exposure of 900-1800 MHz radiation emitted from 2G mobile phone on mice hippocampus-a Histomorphometric study. Journal of clinical and diagnostic research: JCDR 2016; 10(8): AF01-AF06.
  2. Hasan I, Jahan MR, Islam MN, Islam MR. Effect of 2400 MHz mobile phone radiation exposure on the behavior and hippocampus morphology in Swiss mouse model. Saudi Journal of Biological Sciences. 2021; 29(1): 102-110.
  3. Isa R, Pasya I, Taib M, Jahidin A, et al. Classification of brainwave asymmetry influenced by mobile phone radiofrequency emission. Procedia-Social and Behavioral Sciences 2013; 97: 538-545.
  4. Sandström M, Wilen J, Hansson Mild K, Oftedal G. Mobile phone use and subjective symptoms. Comparison of symptoms experienced by users of analogue and digital mobile phones. Occupational Medicine 2001; 51(1): 25-35.
  5. Zhou Z, Shan J, Zu J, Chen Z, et al. Social behavioral testing and brain magnetic resonance imaging in chicks exposed to mobile phone radiation during development. BMC neuroscience 2016; 17(1): 1-8.
  6. Tyagi A, Duhan M, Bhatia D. Effect of mobile phone radiation on brain activity GSM vs CDMA. IJSTM 2011; 2(2): 1-5.
  7. Kumar V, Ahmad M, Sharma A. Harmful effects of mobile phone waves on blood tissues of the human body. Eastern Journal of Medicine 2010; 15(3): 80-89.
  8. Jafari N, Heydari M, AsgariM, Simulation of Mobile Radiations in Vicinity of Adult and Child Head. Paramedical Sciences and Military Health 2018; 13(1): 1-7.
  9. Forouharmajd F, Pourabdian S, Ebrahimi H. Evaluating temperature changes of brain tissue due to induced heating of cell phone waves. International journal of preventive medicine 2018; 9.
  10. Cai A, Cho Y, Nguyen M, Polamraju P. Effects of Cell Phone Radiation on the Head 2014
  11. Karipidis K, Elwood M, Benke G, Sanagou M, et al. Mobile phone use and incidence of brain tumour histological types, grading or anatomical location: a population-based ecological study. BMJ open 2018; 8(12): e024489.
  12. J‐H Kim S, Ioannides SJ, Elwood JM. Trends in incidence of primary brain cancer in New Zealand, 1995 to 2010. Australian and New Zealand journal of public health 2015; 39(2): 148-152.
  13. ‎Coureau G, Bouvier G, Lebailly P, Fabbro-Peray P, et al. Mobile phone use and brain tumours in the CERENAT case-‎control study. Occupational and environmental medicine 2014; 71(7): 514-522.
  14. Choi KH, Ha J, Bae S, Lee AK, et al. Mobile Phone Use and Time Trend of Brain Cancer Incidence Rate in Korea. Bioelectromagnetics 2021; 42(8): 629-648.
  15. Ye M. Cellphone Usage and the Risk of Cancer. 2018.
  16. Tohidi F, Bahrayni TM, Azimian H, Khademi S. The gene expression level of p53 and p21 in mouse brain exposed to radiofrequency field. 2015.
  17. ‎Tohidi F-Z, Sadr-Nabavi A, Haghir H, Fardid R, et al. Long-term ‎exposure to electromagnetic radiation from mobile phones can cause considerable changes in the ‎balance of Bax/Bcl2 mRNA expression in the hippocampus of mice. Electromagnetic Biology and ‎Medicine 2021; 40(1): 131-137.
  18. ‎Alhusseiny A, Al-Nimer M, Majeed A. Electromagnetic‏ ‏energy radiated from mobile phone alters ‎electrocardiographic records of patients with ischemic heart disease. Annals of medical and health ‎sciences research 2012; 2(2): 146-151.
  19. ‎Komeili G, Sarabandi SN. Studying the effects of mobile phone waves on electro cardiogram ‎parameters of students in zahedan university of medical sciences. International journal of high risk ‎behaviors & addiction 2012; 1(2): 75.
  20. ‎Repacholi MH. Health risks from the use of mobile phones. Toxicology letters 2001; 120(1-3): 323-331.
  21. ‎Andrzejak R, Poreba R, Poreba M, Derkacz A, et al. The influence of the call with a ‎mobile phone on heart rate variability parameters in healthy volunteers. Industrial health ‎‎2008; 46(4): 409-417.
  22. ‎Kavyannejad R, Hadizade N, MohammadTaghi R, Gharibi F. Effect of electromagnutic field of ‎mobile phones on blood pressure, heart rate and arytmia. Journal of Gorgan University of Medical ‎Sciences. 2009; 11(3): 22-26.
  23. ‎Amjadian T, Farokhi F, Ghanbari M, Khazaei M. The Effects of Cell Phone Waves (950 MHz-‎‎915MHz) on Histology of Testis and Prostate in male Rat. Journal of Animal Environment 2016; 8(1): ‎‎23-34.
  24. ‎Rezvanfar M, Sadrkhanlou R, Ahmadi A, Shojaei-Sadee H, et al. ‎Protection of cyclophosphamide-induced toxicity in reproductive tract histology, sperm ‎characteristics, and DNA damage by an herbal source; evidence for role of free-radical toxic stress. ‎Human & experimental toxicology 2008; 27(12): 901-910.‎
  25. ‎Farahani A, Marefatpour E, Hamidi Madani A, Faraji R, et al. The Effects ‎of Cellular Phone Electromagnetic Exposure on Human Sperm Viability, Motility and DNA Integrity (in ‎Vitro Study). Journal of guilan university of medical sciences 2015; 24(94): 29-35.
  26. ‎Agarwal A, Deepinder F, Sharma RK, Ranga G, Li J. Effect of cell phone usage on semen analysis in ‎men attending infertility clinic: an observational study. Fertility and sterility 2008; 89(1): 124-128.
  27.  La Vignera S, Condorelli RA, Vicari E, D'Agata R, Calogero AE. Effects of the exposure to mobile ‎phones on male reproduction: a review of the literature. Journal of andrology 2012; 33(3): 350-35‎‎6.‎
  28. ‎Hansson GK. Inflammation, atherosclerosis, and coronary artery disease. New England Journal of ‎Medicine 2005; 352(16): 1685-1695.
  29. ‎Minai OA, Raja S, Mehta AC, Sullivan EJ, et al. Role of Tc-99m MIBI in the ‎evaluation of single pulmonary nodules: a preliminary report. Thorax 2000; 55(1): 60-62.
  30. Bokharaeian M, Jadidi M, Hasanzadeh H, Rahmati M. Evaluation of 2100MHz Waves Effect ‎Emitted from Third Generation of Mobile Cell Phones On Oxidative Stress Inducing and Lung ‎Adsorption of Tc-Mibi in Male Wistar Rats. Journal of Knowledge & Health 2016; 11(3): 63-68.
  31. Tohidi F-Z, Fardid R, Arian Rad S, Tohidi M, et al. The effect of cellphone ‎radiation on hematological blood cell factors in BALB/C mice. Iranian Journal of Medical Physics ‎‎2016; 13(1): 58-64.
  32. ‎Falzone N, Huyser C, Becker P, Leszczynski D, Franken DR. The effect of pulsed 900‐MHz GSM ‎mobile phone radiation on the acrosome reaction, head morphometry and zona binding of human ‎spermatozoa. International journal of andrology. 2011; 34(1): 20-26.
  33. ‎Tyagi A, Duhan M, Bhatia D. Effect of mobile phone radiation on brain activity GSM vs CDMA. ‎IJSTM 2011; 2(2): 1-5.‎
  34. ‎Meo SA, Rubeaan KA. Effects of exposure to electromagnetic field radiation (EMFR) generated by ‎activated mobile phones on fasting blood glucose. International journal of occupational medicine and ‎environmental health 2013; 26(2): 235-241.
فصلنامه علمی- پژوهشی علوم پیراپزشکی وتوانبخشی
دوره 11، شماره 2
شهریور 1401
صفحه 81-91

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار